شهر تاریخی یزد میراث جهانی

شهر تاریخی یزد میراث جهانی

پیش نویس

      مهمترین چیزی که در ابتدای این برگه می توانم بگم این است،  که آرزو دارم همه مردم ایران به شهر و دیار خود اهمیت بدهند،  و برای رشد و شکوفایی شهر و دیار خود کوشا باشند.

تصویر تمام نمای شهر یزد،  عکس شماره 3519.

   توجه:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

لوگو ایران را بدرستی بشناسید،  عکس شماره 1617.

برگه 747 تیر 1396 پیوست تاریخ مدنی و اجتماعی ایران است.

کلیک کنید:  شهر های تاریخی و کهن ایران

. . . . .

یزد میراث جهانی

تصویر شهر یزد،  عکس شماره 8684.

      شهر تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) قرار گرفت.  شهر یزد به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی جهان ثبت شده است.  این تصمیم در چهل و یکمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو،  در شهر کراکوف لهستان اتخاذ شد. 

      یزد نخستین شهر و بیست و دومین اثر تاریخی ایران،  در فهرست میراث جهانی یونسکو است.  منطقه ثبت شده شامل ۷۰۰ هکتار از بخش قدیمی شهر است.  تقاضای ثبت یزد در سال ۲۰۰۸ از سوی ایران به کمیته میراث جهانی یونسکو ارائه شد،  اما به دلیل ساخت و سازهای غیر اصولی در بافت تاریخی شهر ثبت آن تا کنون به تعویق افتاده بود.

      در کتاب‌های راهنمای گردشگری مشهور مانند سیاره‌ تنها (Lonely planet) که اغلب گردشگران خارجی از آن استفاده می‌کنند،  در وصف شهر یزد این‌طور آمده:  شهر یزد با ویژگی‌های منحصربفرد گردشگری، بادگیرها و خانه‌های قدیمی خشتی،  بدون‌تردید یکی از مقاصد خارق‌العاده و جالب در سفر به ایران است.  این شهر با جدا کردن بخش شمالی دشت کویر و بخش جنوبی دشت لوت،  توانسته قدیمی‌ترین جاذبه‌های مدنی را در خود جای دهد.  اینجا خاستگاه بزرگ‌ترین جامعه زرتشتیان در ایران است.  ترکیب یک شهر بیابانی کهن و یک میراث حاصل از همنشینی ادیان مختلف،  جو بسیار متفاوت و البته آرامی را به یزد بخشیده است.

      گسترش خیابان‌های درختی نیز بر انسجام آن آسیب نزده بلکه به نوعی در بافت موجود حل شده است.  این شهر همیشه بعنوان یک مرکز بزرگ نساجی شناخته شده چرا که ابریشم‌ و سایر منسوجات آن در دنیا شناخته شده بود.  در عین حال یزد بواسطه بادگیرهایش هم شهرت دارد.  بادگیرها عمارت‌هایی مرتفع هستند،  که برای به دام انداختن، سیرکولاسیون و خنک کردن هوا در این منطقه کویری بنا شده‌اند.

 کلیک کنید:  مشروح در اینجا

جاذبه‌های گردشگری یزد

      شهر قدیمی یزد،  در اصل ققنوسی خفته در قلب کویر است،  که با ویژگی‌های منحصربفردی نیز همراه شده است.  آن‌طور که یونسکو می‌گوید:  شهر قدیمی یزد در اصل یکی از قدیمی‌ترین شهرها بر روی کره زمین است.  تقریبا همه چیز در شهر قدیمی یزد از جنس آجرهای خشتی است،  که در آفتاب خشک ‌شده‌اند،  و حاصل این معماری منحصر بفرد خط افقی است،  که در ذیل آن بناهای قهوه‌ای خوشرنگ به انضمام بادگیرهای مرتفع،  که یکنواختی را بر هم زده و منظر پیش رو را چشم‌نوازتر می‌کنند،  دیده می‌شود.

      مسجد جامع یکی دیگر از ویژگی‌های گردشگری در یزد است،  که حضور غالب آن در معماری شهر به خوبی احساس می‌شود.  تاریخ ساخت این بنا را به قرن ۱۲ میلادی نسبت می‌دهند،  و باور بر این است که این مسجد جایگزین آتشگاهی شده،  که پیش‌تر در همین محل بنا شده بود.  در حیاط این مسجد راه‌پله‌ای است ، که گفته می‌شود به قنات زارچ منتهی می‌شود.

کوچه پس کوچه‌های شهر یزد واقعاً دیدنی است،  بقعه سید رکن‌الدین با گنبد آبی‌رنگش،  از هر نقطه مرتفع در شهر قابل‌رویت است.  خانه لاری‌ها نیز که قدمت آن به تقریبا ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد،  یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شهر یزد است.  زندان سکندر مشهور نیز که زمانی یک مدرسه بوده،  بیش‌تر به دلیل این شعر حافظ  «دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت» در نزد ایرانیان شناخته شده است.  یکی دیگر از جاذبه‌های مشهور شهر،  مجموعه موسوم به امیرچخماق است،  که در جوار آن بازار و تکیه نیز به چشم می‌خورد.  قدمت باغ‌ دولت آباد هم که زمانی متعلق به کریم خان زند بوده،  را به سال ۱۷۵۰ میلادی نسبت می‌دهند.  بادگیر این باغ در اصل بزرگ‌ترین بادگیر شهر است،  و فضای داخلی باغ هم بسیار زیباست.  مجموعه‌های خاص از جمله آتشکده و برج مشهور خاموشان یزد،  در نوع خود منحصربفرد هستند.

      ایران در این برهه که ۲۲ میراث جهانی دنیا را به نام خود ثبت کرده،  از نظر رده‌بندی در منطقه خاورمیانه رتبه نخست،  و در دنیا رتبه یازدهم را به خود اختصاص می‌دهد.  در سایت رسمی یونسکو آمده است،  که این شهر به تصدیق کارشناسان، به خوبی استفاده از منابع محدود برای بقا در قلب کویر را نشان می‌دهد.  سیستم قناتی، مساجد، حمام‌ها، بازارها، خانه‌های سنتی، معابد زرتشتیان، باغ‌های قدیمی و بافت سنتی این شهر نمایانگر تنها واقعیت کویر یعنی غلبه بر منابع محدود می‌باشند.  امید است که همه ما ایرانی‌ها این فرصت بدست آمده را غنیمت شمرده و آن را با توسعه ناپایدار بر باد ندهیم.

پادکست شماره 1065  تارنمای ارگ ایران

گفتگوی رادیو فردا با آقای امیر پریزاد درباره یزد

         گفتگوی رادیویی با آقای امیر پریزاد،  درباره شهر تاریخی یزد،  و ثبت این نخستین شهر خشتی دنیا،  در فهرست میراث جهانی یونسکو،  در یکشنبه ۱۸ تیر.  منبع رادیو فردا.

http://tehranpodcast.ir/wp-content/uploads/2017/07/1065.mp3 

. . .

متن صحبت انوش راوید در پادکست 1065

      با درودی دگر،  من انوش راوید از تارنمای ارگ ایران،  پادکست شماره 1065 /  پژوهشگر عزیز آقای امیر پریزاد با رادیو فردا مصاحبه خوبی در رابطه با ثبت جهانی شهر یزد انجام دادند،  که در اینجا باز پخش می کنم.  در میانه این مصاحبه ایکاش بجای گفتن حمله اعراب،  می گفتند حمله مسلمانان یا تازیها،  زیر با عقل و تاریخ جور در نمی آید،  که ملت بزرگ و قوی و با فرهنگ،  یک دفعه مورد حمله و تخریب و نابودی افرادی قرار گیرد،  که یک بیستم آنها جمعیت داشتند،  و از دانش های نظری و تجربی نظامی و اداری بی بهره بودند،  مسائلی که نیازمند داشتن زمینه های تاریخی است.  با گفتن حمله اعراب،  مانند این است،  که بگوییم در زیر بنای تاریخی و تاریخ اجتماعی خیلی داغان بودیم،  و این یک اشتباه استراتژی تاریخی و امروزی در منطقه و جهان است.

کلیک کنید:  تازی و تاجی و توزی

کلیک کنید:   دروغ ایران یک جالیز بزرگ

مزایای ثبت جهانی شهر تاریخی یزد

        مزایای ثبت جهانی شهر یزد زیاد است،  منجمله:  کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر، درصورت توانایی بهره برداری از این مهم.

  1 ــ  معرفی شهر تاریخی یزد به جامعه جهانی،  به همراه شناساندن آن به عنوان یک شهر تاریخی و زنده و توانا در گردشگری و غیره.

  2 ــ  معرفی هویت غنی مردم شهر یزد به همراه فرهنگ، آداب و رسوم و سنن یزدیها،  و مناطق کویری ایران.

  3 ــ  پشتیبانی های علمی و آموزشی در خصوص اقدامات کارشناسی، آموزش به مخاطبان و ساکنان،  در جهت حفاظت بیشتر از موقعیت های ملی و مردمی.

  4 ــ  جلب بیشتر حمایت های دولتی و بخش خصوصی، هم در حوزه ملی و کشوری و هم در حوزه توجه مدیریت استان و شهر در راستای عملیاتی کردن برنامه های پلان مدیریت.

  5 ــ  کمک به یکپارچه ساختن مدیریت شهر تاریخی یزد،  با همکاری دستگاههای دولتی و مردم.

  6 ــ  کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر و استان.

    ــ  منبع اینترنت و اطلاعات شخصی. 

. . .

. . . .

مستند های مربوط

مستند های بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید،  لینک آن در ستون کناری

http://arqir.com

کلیک کنید:  جلسه جامعه شناسی اطلاعات

کلیک کنید:  تاریخ هدفمندی و بی هدفی در ایران

کلیک کنید:  سازمان های تاریخ سازی استعماری

آبی= روشنفکری و فروتنی،  زرد= خرد و هوشیاری، قرمز=  عشق و پایداری،  مشروح اینجا

    توجه 1:  اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

   توجه 2:  جهت یافتن مطالب،  یا پاسخ پرسش های خود،  کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید،  و مطالب را مطالعه نمایید،  و در جهت علم مربوطه وبلاگ،  با استراتژی مشخص یاری نمایید.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

ارگ ایران   http://arqir.com

کلیک کنید:  تماس و پرسش و نظرhttp://arqir.com/101-2

بیابان های تاریخی ایران

بیابان های تاریخی ایران

پیش گفتار

      بیشتر خاک ایران،  بیابان و کویر است،  بیابان هایی که در دل خود تاریخ زیادی دارند،  و بخوبی آنرا حفظ کرده اند،  باید این تاریخها را بدست آورد.  ایران در مرکز نوار بیابانی جهان می باشد،  که از کشور مراکش تا کشور مغولستان کشیده شده است.  بیابان های ایران چهار راه تمدن ها بوده،  و همیشه تاریخ راه ها و گذر های زیادی داشته است.

تصویر از بیابان ایران،  عکس شماره 3463.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ و وبلاگ گفتمان تاریخ،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شوند،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به اصل وبلاگ من مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

لوگو ایران را بدرستی بشناسید،  عکس شماره 1617.

این صفحه پیوست تاریخ عمومی ایران است.

. . . ادامه دارد و باز نویسی می شود . . .

بیابان های آباد ایران

      بـیابانک ــ  نام ناحیه ای قدیمی در دشت کویر،  و نیز دهستانی به همین نام در استان اصفهان است،  تقریبا برابر با بخش خور و بیابانک امروزی،  در حاشیة جنوبی دشت کویر،  که در گذشته بر سر راه اصفهان (نایین) به خراسان (نیشابور) قرار داشت.  در اصل ناحیة بیابانک قسمتی از بیابان بزرگ و قدیمی است که به عنوان یک اصطلاح جغرافیایی به معنای بیابان کوچک یا نیمة کویر است و این نام در منابع و مآخذ قبل از قرن دهم دیده نشده است.  نشانه هایی بسیاری از مسکونی بودن این منطقه پیش از اسلام وجود دارد از جمله آتشکده ای در نزدیکی مهرجان / مهرنجان.  بعلاوه جندق در این منطقه به زندان انوشیروان معروف است و گنبدی قدیمی به نام  هشت درب،  متعلق به دوره شاهنشاهی ساسانیان دارد.  به روایتی در صدر اسلام فرش ابریشمی بافت جندق تا بازار مکه راه یافته بود.

   عکس کاروان شتر،  در طول تاریخ کاروان های زیادی از بیابان های ایران می گذشتند،  مشروح در تاریخ مسافرت در ایران،  عکس شماره 4188.

     در قرن چهارم اصطخری (ص 229ــ 231) آن را «جرمق » و موضع سه دیه معرفی کرده است.  ابن حوقل (ص 144) آن را سه ده نزدیک به هم ضبط کرده است.  به نوشتة وی در این ناحیه سه ده جرمق (گرمه) بیادق / بیاذق / پیاده (امروزه آبادی بیاضه / بیاضیه ) و ارابه (احتمالا آبادی ایراج کنونی ) در کنار راه بیابان (کویر) قرار داشت . همچنین وی می نویسد: «تا جرمق چهار منزل و هر دو یا سه فرسخی گنبدی و برکة آبی است ... در آنجا خرما و کشت و چارپایان بسیار بود.» وی جمعیت آنجا را هزار تن ذکر کرده است . در اواخر همین قرن مقدسی (ص 437) جرمق را حاصل خیزترین و پردرخت ترین و ارزانترین شهرها آورده است.   ناصر خسرو در نیمة اول قرن پنجم راه نایین به  کرمه / گرمه  را 43 فرسنگ ضبط کرده و آن را در ناحیة بیابان آورده است.  به نوشتة او در آن ناحیه ده دوازده پاره دیه با آب و هوای گرم قرار داشته و در هر دو فرسخی در مواضعی که شورستان نبوده گنبدکها و مصانع (محل جمع شدن آب باران ) ساخته بودند که علاوه بر استراحتگاه راهنمای مسافران بوده است .  وی از ریگهای روان و عظیم آن ناحیه و رباط زبیده / مرامی،  که پنج چاه آب داشته یاد کرده است،  و می نویسد که اگر این رباط و آب نبود کسی از آن بیابان نمی توانست عبور کند (ص 139ــ140).  از این مطالب چنین بر می آید که ظاهرا این ناحیه از توابع طبس و نیز قلعة بیاضه از پایگاههای اسماعیلیه بوده است ( رجوع کنید به حکمت یغمائی ص 53 ـ54 134).

      قرن هفتم جرمق را شهری در فارس آورده اند (یاقوت حموی ج 2 ص 64).  گفته های یاقوت در قرن هفتم (همانجا) و حمدالله مستوفی (ص 142) در قرن هشتم دربارة جرمق تکرار مطالب جغرافی دانان قرن چهارم است .  پس از قرن هشتم اطلاعات چندانی از این ناحیه در دست نداریم ولی در حکومت صفویه،  شاه عباس اول از همین راه عازم مشهد شد و در مسیر خود به شنهای روان برخورد و دستور داد تا برای راهنمایی مسافران ستونهای آجری در این ریگزار برپا کنند.  همچنین به دستور او برای آسایش زوار مشهد رضوی مزرعه و رباطی احداث کردند که به مزرعة «عباس آباد» معروف است.  در 1007 نیز سپاهیان وی از همین مسیر به خراسان رفتند ( دایرة المعارف فارسی ذیل ماده باستانی پاریزی ص 93 هنر یغمائی ص 46 فلسفی ج 4 ص 1445).  در همین دوره خواجه حمام الدین نامی در آنجا ریاست داشت (یغمائی 1303ش ص 414).  همزمان با به قدرت رسیدن آقامحمدخان (1193ـ1222) امیراسماعیل خان عرب عامری تا 1222 در آنجا حکومت می کرد،  آثار و ابنیه و املاک زیادی از خود به جا گذاشت.  سپس پسرش امیررفیع خان تا 1238 در آنجا حکومت کرد،  که به سبب متشنج کردن اوضاع جندق و بیابانک نوروز علیخان مأمور قلع و قمع او شد.  نوروز علیخان اشرار منطقه را نیز در 1254 سرکوب کرد (همانجا  یغمائی ص 120 157ـ 158).  این نواحی از حملات اشرار که به تحریک استعمار تاریخی صورت می گرفت تا 1338  ادامه داشت و صدمات زیادی دید.   در اواخر 1325 عده ای راهزن از همان قماش استعماری در جندق و بیابانک به تاخت و تاز و راهزنی می پرداختند که به «دزدهای حسن » شهرت یافته بودند (یغمائی ص 136).  نایب حسین کاشی نیز در 1327 کویر بیابانک را به دلیل حصار طبیعی آن مرکز خود قرار داد و به مدت سه سال به همراه پسرانش دهات منطقه را غارت کرد، و به آتش کشید ولی نتوانست قلعة بیاضه را تسخیر کند.  پس از وی نیز منطقه گرفتار غارت رمضان خان باصری و ایل وی شد.  در 1337 نیروهای قوام السلطنه والی خراسان رمضان خان و افرادش را از منطقه بیرون راندند (همان ص 6 70 131ـ132 155ـ157 یغمائی 1303ش ص 414ـ415).  ظاهرا علت این غارتگریها محروم بودن این ناحیه از بودجة مملکتی بود، و از این رو نایب الحکومه به عناوین مختلف از مردم اخاذی می کرد،  بعدها با کوشش حبیب یغمائی بودجة مخصوص و معینی به آنجا اختصاص داده شد.  

      جندق و بیابانک در دورة ناصری به قرای سبعه معروف بود،  این هفت قریه عبارت بود از:  جندق، فرخی، خور، بیاضیه، اردیب، ایراج و مهرجان.  اعتماد السلطنه جمعیت این ناحیه را 2500 تن ذکر کرده است،  وی می نویسد:  در سال هایی که برف زیاد می آمد تخمی شبیه به تخم یونجه که اهالی به آن «معاش » می گفتند می رویید،  و اهالی آن را آرد می کردند و نان می پختند.  در زمان او حرفة اهالی ساختن مشک آب و نیم چکمه ای به نام «عربی » بود (ج 4 ص 2260ـ2261).  مک گرگور که در 1292/ 1875 از منطقة بیابانک دیدن کرده می نویسد،  که بیابانک در وسط کویر واقع نیست و پنجاه مایل با آن فاصله دارد (ج 1 ص 94).  در آن زمان بیابانک از بخشهای سمنان بود و ده روستا داشت،  در 1340 ش به نوشتة حقیقت (ص 267) بیابانک به کلیة دهات این منطقه بویژه به آبادی بیاضیه 59 کیلومتری رباط پشت بادام،  اطلاق می شد.

   عکس کاروانسرای تاریخی،   کاروانسرا های زیادی در بیابان های ایران وجود دارد،  که رها شده اند،  فقط تعداد انگشت شماری از آنها باز سازی گردیده،  و برای مهمانخانه توریستی از آنها استفاده می شود،  عکس شماره 3540.

آثار باستانی و تاریخی

      از آثار باستانی و تاریخی این ناحیه قلعة بیاضیه (نارنج قلعه ) به سبک دوره شاهنشاهی ساسانیان است. زیربنای این قلعه حدود هزار مترمربع است.  داخل قلعه اتاقکها و راهروهای پیچ در پیچ در پنج طبقه دیده می شود که سابقا انبار غله بوده است.  در کنار دیوار قلعه مسجدی قرار دارد که در قرن هشتم استاد دهنوی آن را مرمت کرده است.  همچنین ساختمان مخروبه ای به نام «هفت برادران » و مقبرة امامزاده ابراهیم منسوب به یکی از فرزندان امام موسی کاظم علیه السلام در این ناحیه قرار گرفته است.  در گرمه محلی مشهور به «قبرستان کشته ها» قرار دارد که به روایتی گورستان کسانی است که در جنگ علویان و قوای سهراب گبر ] ؟ [ در این محل کشته شده اند.  لازم است در این مورد تحقیقات علمی تاریخی صورت بگیرد،  البته دور از دروغ های تاریخی که در جنبش برداشت دروغ ها از تاریخ ایران  گفته ام.  در مهرجان مزار عارف و صوفی بیابانکی شمس الدین حاجی محمدشاه از قرن هشتم به جای مانده است (حقیقت ص 352ـ353 حکمت یغمائی ص 81 83 ـ84 86).

      در فرخی مسجدی قدیمی با گنبد و ایوانی بزرگ و ساختمانی به نام «عمارت شیخ » که بسیار قدیمی است وجود دارد،  آثار چند چهارطاقی در گورستان فرخی دیده می شود که یکی از آنها به «پیر» معروف است و جنبة تقدس دارد.  در اردیب زندانی معروف به دیوان خانة مسعود لشکر یاغی حاج ابراهیم بیک پسر قدرت الله نایب الحکومه جندق و بیابانک قرار دارد که بنای آن از ساروج است (حقیقت ص 351ـ353 حکمت یغمائی ص 80 ).  به دلیل محصور بودن این منطقه در کویر نمک بسیاری از آداب و رسوم قدیمی در آنجا محفوظ مانده است،  از جمله بزرگ داشت آخرین شب ماه اسفند معروف به «شب بی بی هور» که اهالی معتقدند در این شب فرشتة برکت به خانة آنها فرود می آید و بر برکت آنها می افزاید.  همچنین تا دهه های اخیر جشن «سده» در این ناحیه مرسوم بود و در خور و برخی روستاها با افروختن آتش این روز را جشن می گرفتند (حکمت یغمائی ص 411ـ413 نیز رجوع کنید به خور).

   دهستانی با خاطرات شیرین

      دهستان بیابانک،  واقع در بخش خور و بیابانک در شهرستان نایین استان اصفهان در قسمت جنوبی دشت کویر.  از شمال به  دهستان  جندق  از جنوب به  دهستان  نخلستان  و از مغرب به دهستان  چوپانان (در بخش انارک) محدود است.  شهرستان طبس در مشرق آن قرار دارد. مرکز آن فرخی و شهر آن خور است.  دارای نوزده آبادی است.  از ارتفاعات مهم آن کوه کبود هفت چنگ و گودگاه را می توان نام برد.  گود جگارگ  در شمال آبادیهای  طاهرآباد و میان آباد واقع شده است.  تپه های شنی در این دهستان دیده می شود.  رودشور خور در این دهستان جریان دارد.  این رود در 35 کیلومتری شمال شرقی شهر خور به دشت کویر می ریزد (جعفری ج 2 ص 303).  آب موردنیاز برای کشاورزی و آشامیدن اهالی از چاه نیمه عمیق آب انبار و کاریز به دست می آید.  بز کوهی، قوچ، میش، آهو، کفتار، گرگ، روباه، شغال، خرگوش، و از پرندگان کبک، دارد. از گیاه درخت بنه گل، تلخو، آویشن، پرسیاوش، روناس، گز، تاغ، قدومه، و کلپوره، در برخی آبادیها دیده می شود.  محصولات عمدة آن گندم، جو، پنبه، ارزن، تخمة آفتابگردان، پسته، سنجد، خرما، انجیر، زردآلو، و بادام کوهی، است.  طناب بافی و فرشبافی با طرح نایینی از صنایع دستی آن است.  اهالی عمدتا به دامداری و باغداری مشغول اند.  راه اصلی نایین ـ طبس و نایین ـ دامغان از آن می گذرد.  از نظر اداری و سیاسی جندق و بیابانک تا اواخر حکومت فتحعلی شاه قاجار (1212ـ 1250) ضمیمة یزد بود.  در 1240 تابع ایالت کومس (دامغان و سمنان ) و در 1337 تابع ایالت خراسان و سیستان شد.  از 1301 تا 1306 ش ولایتی مستقل بود و در همین سال دوباره جزو خطة یزد شد.  در 1327 ش به صورت یکی از بخشهای شهرستان نایین در استان اصفهان درآمد (هنر یغمائی ص 117).  در 1332 ش دهستان جندق و بیابانک در بخش خور و بیابانک جزو شهرستان نایین به شمار می آمد (رزم آرا ج 10 ص 58).  در 1345 ش بخش خور و بیابانک مشتمل بر جندق و ناحیة بیابانک بود ( دایرة المعارف فارسی ذیل ماده ).  طبق تصویبنامة هیئت وزیران در خرداد 1369 دهستانهای بیابانک جندق و نخلستان در بخش خور و بیابانک در شهرستان نایین از استان اصفهان تشکیل شد.

   بیاضه،  در بام بیابان بزرگ ایران

      به گفته شیرین وبلاگی خوش ذوق:  نام روستا:  بیاضه،  نامهای قبلی:  بیاضیه- بیاذه- بیاده - بیابانک- مفازه- مفازق  -بیادق،  موقعیت جغرافیایی:  عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و۲۰دقیقه -  طول جغرافیایی ۵۵ درجه و ۱ دقیقه ، ارتفاع از سطح دریا۹۰۰متر - ارتفاع کوه ( کوه اسب رسول ) ۲۳۳۰ متر، بیاضه در وسط نقشه ایران در کویر لوط قرار دارد،  در قدیم جزو استان یزد و حالا در استان اصفهان میباشد.  فاصله تهران تا بیاضه ۷۵۰ کیلومتر، و فاصله شهر خور تا بیاضه ٥٣ کیلومتر، و فاصله رباط پشت بادام ، تا بیاضه ٥٥ کیلو متر میباشد .

     به دلایل زیر بیاضه میتواند مرکز جهانگردی ایران باشد : ١- بناهای تاریخی و بینظیر که بعضی از آنها قبل از اسلام ساخته شده،  مانند قلعه بیاضه که آنرا در قدیم نارنج قلعه میگفتند،  و خانه هایی که با کلنگ از دل سنگ ساخته و در کنار آن ساختمان های نسلهای بعدی که از گل و خشت و در مجاورت آن ساختمان و معماری نسل های بعد توجه توریست ها خارجی و گردش گران ایرانی را به خود جلب کرده است. ٢-  بافت ساختاری بیاضه ... وجود ارگ قدیمی،  ساباط ها و  پایاب‌های سرپوشیده، قنات ها،  حسینیه و مسجد جامع قدیمی و امام زاده واقع در روستا و نخلستان‌های انبوه در آن توجه گردشگران داخلی و خارجی را جلب کرده و چند سالی است که سفر به این روستای کویری از سوی گروه های گردشگری و تحقیقاتی افزایش یافته است. خانه‌های قدیمی این روستا عموماً از خشت و دارای حوض‌های بزرگ، ایوانهایی با طاق بلند که در تابستان خنک هستند، و دارای اتاق‌های زمستانی و تابستانی هستند.  نام اصلی این روستا  پیاده  بوده که ملایان محلی در دوره پس از اسلام به آن شکلی عربی داده و بصورت بیاضه نوشته‌اند. مردم محل همواره روستای خود را پیاده می‌نامند.

عکس قلعه بیاضه،  و یکی از اهالی محترم،  عکس شماره  6204.

قلعه باستانی بیاذه (بیاضه)

      بیازه = بی + آ + زه = بدون حاشیه یا دیوار،  قلعه ای در میان بهشت خشک است،  دژی بزرگ که انبوهی از خشت و گل را به خود اختصاص داده،  و از خاک خوش کویر سر برآورده است.  روزی در این قلعه ۲۵۰۰ نفر زندگی می کردند،  و تمام امکانات زندگی شان در همین جا مهیا بوده است. دور تا دور آن را خندقی به عمق  ۷   تا  ۱۳  متر در بر گرفته است.  درون آن تعداد زیادی اتاقک و راهروهای پیچ در پیچ وجود دارد.  چاه های متعدد و کانال داخلی خندق از دیگر تجهیزات قلعه است.  آسیاب های دستی و سه میدانگاه از دیگر سازه های آن است.  اینک روستایست کم جمعیت، که غیر از دو مغازه و یک نانوایی و چند پیر مرد دور هم نشسته چیزی دیده نمی شود،  ولی در این ده کوچک چیزی هست که آدم را در کویر سوزان به درنگ وا می دارد.  اگر چشمه قناتی که در زمستان و تابستان جاری است نبود، مسلما آن چند نفر هم مهاجرت کرده بودند،  به چند کیلومتر جلوتر استان اصفهان یا کمی اینطرف تر در استان یزد.

      قلعه بیاذه، اثری است در دل کویر سوزان، درست در ۱۰ فرسنگی جنوب شرقی خور و بیابانک.  جای آن بر لبه دوزخ ایران سبب شده که کمتر کسی به آنجا سفر کرده یا حتی اسمش را شنیده باشد.   وقتی از قلعه سخن می گویم، در ذهنتان تصویری از اتاق خشت و گلی تصور نکنید، دژی است بزرگ که محوطه ای عظیم را به خود اختصاص داده است؛ کوهی است از خشت و گل.  دور تا دور آن را خندقی به عمق ۷ تا۱۳ متر در بر گرفته است.  درون آن تعداد زیادی اتاقک و راهروهای پیچ در پیچ وجود دارد.  چاه های متعدد و کانال داخلی خندق از دیگر تجهیزات قلعه است.  آسیاب های دستی و سه میدانگاه از دیگر سازه های آن است.  آنچه مسلم است این قلعه جمعیتی حدود ۲هزار و ۵۰۰ نفر را در پنج طبقه خود جای می داده و برای تمام این افراد امکانات لازم مهیا بوده است. در اصل قطبیتی بوده برای حاکم بیابانک. در سفر نامه ناصر خسرو نیز تایید شده که این ناحیه - بیابانک- متشکل است از ۱۲ پاره روستا که مرکزیت آن با بیاذه است.

      بخشی از خندقی که دور آن بوده، در سال ۱۳۶۷ توسط افراد نا آگاه برای احداث جاده پر شده، باروهای بلند آن خراب شده و برج های بزرگ آن کم کم رو به نابودی است.  از در چوبی قلعه که می گذری، اتاق های کوچک تودر تو با کوزه های بزرگ می بینی،  راهروهای تنگ و پله های خشت و گلی.  چشمه آبی که از وسط ده می گذرد بعد از عبور از پشت قلعه برای آبیاری زمین های کشاورزی که به ده ختم می شود.  قلعه بیاذه اثری است که در منطقه حوز بیابانک بی همتاست، اما اکنون می رود که به تلی از خاک مبدل شود.  حمایت نکردن سازمان میراث فرهنگی از این گنجینه باستانی سبب شده که این اثر آهسته آهسته رو به نابودی نهد.  بی شک باز سازی و مرمت این اثر باستانی و یادگار دوره ساسانی می تواند گامی مثبت در جهت حفظ آثار قدما باشد و حرکتی مثبت برای جذب جهانگرد به شمار رود.  بیاضیه ؛ دژی که تاریخ در آن از حرکت بازایستاده است!

   پیشینه تا عمق تاریخ

     این بنای چند طبقه و خندق عریض و عمیق و مجموعه‌ خشتی گسترده و به هم پیوسته‌ پیرامون آن – که قدمتش تا شاهنشاهی ساسانیان می‌رسد،  نمونه‌ بارزی از یک ارگ و دژ کویری است که از دیرباز مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده و چند سالی است که سفر به این روستای کویری از سوی گروه‌های گردشگری و تحقیقاتی به ویژه مراکز دانشگاهی افزایش یافته است.  این قلعه‌ باستانی برخور دار از سبک معماری ساسانی،  قرن‌ها به عنوان دژ مستحکم و تسخیر ‌ناپذیر کویر مرکزی ایران،  کار کرد های دفاعی  و مسکونی داشته است.  اتاق های متعدد و طبقات مختلف قلعه تا همین چند سال قبل به عنوان محل نگهداری اموال و انبار غله روستاییان استفاده میشد.  خرابه های  شهر تاریخی با کوچه های متعدد سر پوشیده با منازل و ساختمان های خشت و گلی چند طبقه و برج و باروی نابود شده،  سخن از قدرت تاریخی آن می گوید.  گویی در بیاضیه زمان مدت هاست متوقف مانده است،  این را می‌شود از شعارهای دیواری پیش از پیروزی انقلاب که هنوز قابل مشاهده هستند،  دریافت.   این در حالی است که به جرأت می‌توان ادعا کرد، دژ بیاضیه یکی از عظیم ‌ترین و رفیع ‌ترین بناهای خشت و گلی در ایران مرکزی محسوب شده که به دلیل معماری خاص و خندق عمیق احاطه شده در اطرافش، همواره و در طول تاریخ در برابر اشرار و مهاجمان قد علم کرده و به قلعه‌ تسخیرناپذیر بدل گشته است،  که به گفته‌ پیرمردان آبادی،  از همین رو مورد احترام مردم منطقه است.  برای تمام مردم خور و بیابانک نام قلعه بیاذه،  نامی آشناست،  کمتر پیر مرد و پیر زنی است که اسم این قلعه را نشنیده باشد.  دلیل معروفیت آن غیر از قدمت و بزرگی،  فتح نشدن دژ توسط راهزنان معروف است.

     در دوران مختلف تاریخ و منجمله اواخر احمد شاه قاجار که بدلیل ایجاد فئودالی نو پدید و بر خورد آن با سازمان قبیله ای، آشوب و نا امنی همه جا را گرفته بود،  به ساختارهای تاریخی اجتماعی رجوع شود،  مردم روستا برای دفاع از خود در برابر این نا آرامی ها،  به خانه اجدادی خود - قلعه- پناه می برند،  و باعث می شد مردم برای نجات خود ماه ها را در قلعه سپری کنند.  و هم چنین گاهی دزدان دست پرورده استعمار به غارت روستاها می پرداختند و از این روستا هم چشم پوشی نمی کردند،  و در برخورد با مردم ضربات شدید و مرگبار و شکست هایی از دلیران و مدافعان روستا و قلعه می خوردند.  به هر حال در تمام دوران نا امنی راهزنان دست پرورده استعمار نتوانستند این قلعه را به تسخیر خود درآورند، و همین مساله باعث شد که مردم و قلعه باستانی در اذهان مردم منطقه باقی بماند.  طبق مستندات مردم به مدت دو سال در برابر قشون نایب حسین کاشی درون قلعه ایستادگی کردند، و با استفاده از موقعیت قلعه توانستند در این مدت طولانی مقاومت کنند.  به گونه‌ای که در دوره‌ای از نا امنی و هجوم نایب حسین کاشی و قشون او به صفحات کویر در سال‌های ۱۳۲۸- ۱۳۲۷ هجری قمری تمام قلاع منطقه از نائین تا طبس سقوط کرد،  ولی مهاجمان با وجود به توپ بستن قلعه از تسخیر آن عاجز ماندند تا جایی که  ماشاءالله خان پسر سرشناس نایب حسین سرمست از فتوحات گذشته با اصرار بر ماندن نیرو هایش در منطقه تا تسخیر آخرین دژ کویر در نامه‌ای تهدید آمیز خواستار تسلیم روستاییان شد.  ولی آنان به پشتوانه‌ استحکامات موجود و آمادگی دفاعی و موقعیت استراتژیک قلعه در قطعه شعری به وی این گونه پاسخ دادند که:

یا ما سر خصم بکوبیم به سنگ  <><>  یا او سر ما به دار سازد آونگ

القصه در این سراچه‌  پر نیرنگ <><>  یک کشته به نام به که صد زنده به ننگ

   ...و سرانجام مهاجمان در برابر پایداری قلعه نشینان شکست خورده مجبور به ترک منطقه شدند.

   بهترین جاذبه گردشگری

       قلعه بیاضیه در تمام طول تاریخ به دلیل موقعیت سوق‌الجیشی همواره از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است،  این قلعه در کنار آثار باستانی چون بازار زرگرها،  مسجد جامع،  حسینیه قدیمی و همچنین وجود درخت زیتونی با قدمت هزار ساله جاذبه های خوبی برای جهانگردان داخلی و خارجی به شمارمی آید.  با این وجود، این عمارت ارزشمند،  دچار فراموشی تاریخ گشته و در حال ویرانی است.   متأسفانه خندق حفر شده در ضلع جنوبی و غربی قلعه به دلیل طرح گسترش مسجد بیاضیه از بین رفته است! امید است با فعال شدن بحث گردشگری طبیعی در کشور، بیاضیه و مردمان فراموش شده‌ از توجهی که شایسته‌ آن هستند، برخوردار شوند.  کاش مسئولین گردشگری ما قدر این در و دیوار گلی بیاضیه را می‌دانستند و با اختصاص بودجه‌ای در خور، آن را به یکی از مهمترین پایگاه‌های گردشگری و درآمد در ایران مرکزی بدل می‌کردند.

    در کنار دیوار بلند قلعه احساس می شود، که باشندگان این سرزمین مردان و زنانی بوده اند که در مقابل مشکلات بنیادین زیست محیطی استقامت بسیار داشته اند،  و به بزرگی روح آنان پی می بریم.  در زیر تیغ آفتاب کویر ، پنج طبقه ارتفاع چنین زیبا و مدور ساختن و خندقی وسیع اطراف آن حفر کردن، کار مردانی است که صبر قرین روحشان و اراده پولادین محرم دلشان بوده،  و این هنرمندانه از کمترین امکانات موجود بیشترین بهره را برده اند.  اگر در سایه درخت بید زیبای کنار قلعه، لحظه ای بیاسایید شاید صدای آرام و گوش نواز آب را که روزی نارنج قلعه را دور می زده بشنوی و یا صدای شیهه اسب سواران  بی باک و قهرمان ایرانی قلعه نشین را می شنوید که به میان دشمن می تازند و آنان را از پای در می آورند و دشمن شکست خورده و  بیچاره شده از روستای بیاضه فرار می کند،  یا حس می کنیم کشاورزان زحمت کشی که در رفت آمدند و به کار روزانه مشغولند.

      یا شاید ببینید بازاری با شکوه در پای دیوار قلعه دایر است،  و درب قلعه با ناله زنجیر و جرخ دنده آرام بر روی خندق قرار می گیرد  و پلی می سازد تا مردم شادمان از قلعه بیرون آیند.  ولی افسوس خواهی خورد که اکنون اثری از آن درب زیبا نیست،  و اطمینان دارم با یاد صبر و استقامت آنان تونیز صبور وآرام خواهی شد،  و لذتی عمیق در دل خود خواهی یافت که روزی قلعه ای آباد با بازاری شلوغ و مملو از توریست داخلی و خارجی دلربایی خواهد کرد.  ای بیاذه که از ایران باستان تا به امروز محکم و استوار ایستاده ای،  با آن درخت زیتون هزار ساله ات و با بیدهای چند صد ساله،  و  شکوه نخلستان ها و کشاورزی بیابانی ات، که فقط سالی چند میلیمتر باران دارند،  و انسان را شگفت زده می کنند.  ای  قلعه،  تو با اینکه خشتی و گلی هستی،  روزی خواهد رسید فراز مند گردشگران ایرانی و خارجی شوی و افتخار گذشته ات را که ناصر خسرو نوشته است باز خواهی یافت.

     قلعه ای با بدنه مقاوم و عظیم،  پدران ما خشت بر خشت نهاده اند،  تا ثابت کنند که ایرانی عزیز می تواند و می تواند و می تواند،  با خشونت و طبیعت به تفاهم برسد.  دژ بزرگی است،  با ساختار کلی شهر و قلعه،  و باشندگان آن  براحتی می توانستند،  در مقابل دشمن و مهاجم دفاع نمایند و به پیروزی برسند.

عکس روستای گرمه و خرابه های قلعه گرمه،  عکس های 6210.

کلیک کنید:  ایران و ایرانی ها

کلیک کنید:  تاریخ قلعه های ایران

کلیک کنید:  سایت های تاریخی ایران

لوگو تاریخ مند و اندیشه ورز شوید،  عکس شماره 1617.

 کلیک کنید:  تماس و پرسش و نظر

مصر دیدنی ایران

      مصر فعلی ایران در بین استان اصفهان و استان سمنان است.  برای رسیدن به آن باید دامغان و جندق را رد کرد،  و برای دیدنش باید اهل سفر بود،  اهل گرسنگی کشیدن،  اهل شب ‌ماندن،  اهل گرما و سرما.  باید دانست که کویر ایران چه ‌قدر قشنگ است،  کویر را باید در پاییز و زمستان دید،  باید در آن موتور سواری کرد یا رکاب زد.  باید مصر ایران را دید،  حتماً باید دید،  مصر،  نام یک روستای زیبا است،  و هم نام کویری که تا کیلومترها ادامه دارد.  نباید در آن گم شد،  چون تا کیلومترها هیچ‌ کس نیست،  که آدم را ببیند یا کسی را ببینی!!.   امروزه جاده اش آسفالت است،  در یک خط یکنواخت شنی زیبای کویری،  تا دل آدم بخواد،  می توان گاز داد،  بدون اینکه مجبور بود،  دنده عوض کرد یا ترمز نمود،  یا جریمه شد.

      تمام کسانی که به کویر و روستای مصر سفر می‌کنند،  نقشه‌ ای در دست می ‌گیرند و از این شهر به آن شهر کویری می‌روند،  و می ‌دانند که باید آب و غذا همراهشان باشد.  آفتاب بشدت بر کویر می تابد،  گاهی چند بوته سبز می ‌شود،  میان این همه خاک و رمل دیدنی.  در سفر کویری حتماً به شهر جندق می‌رسیم،  به جایی که قدمتش نه به اندازه کویر،  تا به دوران هخامنشیان است.  به شهری که درون یک دژ قرار داشته،  و همه جایش به رنگ خاک است،  شبیه یزد،  بادگیر دارد،  و مردمانش قالی می‌بافند،  زعفران و گندم و جو می‌کارند،  و بعد شاخ گوزن‌ها و قوچ‌هایشان را جزئی از معماری منزل‌هاشان می ‌کنند،  تا همه بدانند که آنها شکار چیان بزرگی هستند.  مردمان کویر ایران خیلی اهل شکارند،  کویر شان غیر قابل تصور شکار دارد،  این را شاخ‌ های‌ قوچ یا گوزن بر دیوار خانه‌ها می ‌گوید. 

      معماری شهر های منطقه جندق تا مصر،  شبیه معماری خیلی دیگر از شهر های ایران است،  خانه‌ها حجاب دارند،  و اتاق‌ها دور تا دور یک حیاط مرکزی ساخته شده ‌اند.  برای ماندن در این شهر قلعه ‌ای هست،  برای اتراق.  حجره حجره است و هنوز آسیاب‌ های کوچک آن سر جای خود مانده‌ اند،  و کوزه‌ های شکسته نشانگر آن هستند،  که مردمان این شهر اهل کوزه‌ گری هم بوده‌ اند.  از سقف‌ های هلالی قلعه طناب‌ها و ظرف صفالی رنگین محلی گوشت‌ها آویزان است،  مبادا که گربه‌ها دستشان به گوشت برسد،  در شهر که راه می‌روید،  تمام درها کوتاه‌ اند و هر خانه چاهی دارد،  که به یک قنات اصلی  وصل است،  و انسان دلیل وجود درختان توت و زردآلو و انار، و گل‌ های نرگس را در دل کویر می ‌فهمد. 

      تا چشم کار می‌کند خاک است،  و رمل است،  خاک کویر معجزه تاریخ ایران است،  کلی یادگاری از گذشته های دور برای ما گذاشته است،  خاکی که گل های رنگارنگ باور نکردنی در آن می‌روید.  کویر آرام و بی صدا روح و خیال را می‌ رباید،  گاه صدای زنگ شتران،  انسان را به گذشته های دور می برد،  تا شخصی حداقل چند هفته ای در کویر دور دست ایران زندگی نکرده باشد،  نمی تواند تاریخ ایران را بدرستی درک کند.  شتر سواری در کویر تجربه نابی است،  بویژه برای اهل تاریخ خیلی مهم است،  که وقتی صحبت از  تاریخ می شود،  بتوانند درکی از سفر های تاریخی در ایران داشته باشند.  این جا پر از اکسیژن ناب است،  همان اکسیژنی که در طول تاریخ هزاران اندیشمند و دانشمند به ایران و جهان عرضه کرده است.  باید باد های کویر را که با لذت خاصی به آدم می خورد،  حس کرد تا تاریخ را بهتر فهمید.   

      از جندق تا مصر نیم ساعت راه است،  هوس شتر سواری بشدت بر آدم قلبه می کند،  و این نیم ساعت لحظات رسیدن به مصر خیلی لذت بخش است.  آدم عجله دارد که زودتر به مصر برسد،  تا شتر سواری را شروع کند،  بعد از یکی دو ساعت شتر سواری،  در آفتاب داغ بی نهایت دلپذیر،  روی شنها سرسره بازی کند.  در پیچ و خم‌ها و راه‌ های فرعی،  روستای مصر با خانه‌ های خشتی،  که درختان نخل محصورش کرده‌اند،  از دل تاریخ بیرون آمده و خود نمایی می کند،  و به قرن نو پوزخند می زند.  بهترین جا برای اقامت بر پا کردن چادر است،  در جایی از گوشه کویر که هیچ جنبده ای دیده نمی شود.  آدم دلش می خواهد اینجا طوفان شن هم تجربه کند،  ولی شب های دارد،  که تاکنون تجربه نشده،  اینجا گویی سیاره دیگری است،  ستارگان بزرگتر و خیره کننده تر بسیار بیشتری دارد.... از یک انسان با ذوق.

   جالب:  از اینکه یک روستای ایران مصر نام دارد،  یا چند اثر تاریخی در ایران و مصر مشترک بوده،  یا نصف دنیا در دست هخامنشیان قرار داشت،  دلیل بر پایان افتخارات ایران و یا تمام تاریخ نیست.  افتخار اصلی ایران کنونی،  داشتن جوانان باهوش و داناست،  که هر کدام توانایی تعلیل و تحقیق های عمیق تخصصی داشته باشند.  موضوعات تاریخی کاری گسترده و زمان بر است،  و ما در ایران نیاز به انسان های خردمند داریم،  که تخصصی بدانند،  حرفه ای کار کنند،  و نوین زندگی نمایند.

   تصویر مرد جندقی در شهر قدیمی جندق،  عکس شماره 8385،  در آنجا من و همسفرم،  چند روز مهمان او بودیم،  خانه ای داشت که درست کپی شده طاق کسرا بود،  ولی کوچکتر،  در گوشه های از بعضی اتاق های آن سقف و کچ کاری های تزئینی فرو ریخته بود.  او می گفت این خانه از اجداد اوست،  و هیچ کس از پدر و پدر بزرگش نمی دانستند،  که این خانه را کدام جدشان و کی ساخته است،  عکس های مصر را نمی گذارم،  تا خودتان بروید و معجزه طبیعت ایران را یکباره درک کنید.

     من دو بار به مصر و بیاضه تاریخی رفته ام،  یکبار زمانی که هنوز مردمان در خانه های قدیمی و گاه قلعه های زندگی می کردند،  سال 1355 خورشیدی و با موتور سیکلت ایژ،  که آن موقع تنها وسیله جاده های خاکی کویری بود،  مشروح در سفرهای انوش راوید.   یکبار دیگر در سال 1387 خورشیدی،  زمانی که همه راه ها آسفالت شده بود،  و مردم در خانه های جدید بودند،  غیر از یک پیر مرد و پیر زن،  که عکس او در بالا هست،  آنها در تنها خانه قدیمی باقیمانده زندگی می کردند،  و من نیز به عشق اقامت در خانه قدیمی کویری،  با آنها که فوق العاده خوب و مهربان بودند دوست شدم،  و صنایع دست ساز محلی خودشان را،  مانند روفرشی پشمی از آنها خریدم،  که الان در خانه ام پهن است.

....مقاله مصر باستان و استان مصر ایران ادامه دارد....

 کلیک کنید:  استان های تاریخی ایران

مستند های مربوط

مستند های بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید،  لینک آن در ستون کناری

http://arqir.com

کلیک کنید:  تاریخ کشور مصر

کلیک کنید:  جاده ایرانی ابریشم

کلیک کنید:  بنا های تاریخی ایران

 آبی= روشنفکری و فروتنی،  زرد= خرد و هوشیاری، قرمز=  عشق و پایداری،  مشروح اینجا

    توجه 1:  اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

   توجه 2:  جهت یافتن مطالب،  یا پاسخ پرسش های خود،  کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید،  و مطالب را مطالعه نمایید،  و در جهت علم مربوطه وبلاگ،  با استراتژی مشخص یاری نمایید.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ و وبلاگ گفتمان تاریخ،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شوند،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به اصل وبلاگ من مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

ارگ ایران   http://arqir.com

کلیک کنید:  تماس و پرسش و نظر