شهر تاریخی یزد میراث جهانی

شهر تاریخی یزد میراث جهانی

پیش نویس

      مهمترین چیزی که در ابتدای این برگه می توانم بگم این است،  که آرزو دارم همه مردم ایران به شهر و دیار خود اهمیت بدهند،  و برای رشد و شکوفایی شهر و دیار خود کوشا باشند.

تصویر تمام نمای شهر یزد،  عکس شماره 3519.

   توجه:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

لوگو ایران را بدرستی بشناسید،  عکس شماره 1617.

برگه 747 تیر 1396 پیوست تاریخ مدنی و اجتماعی ایران است.

کلیک کنید:  شهر های تاریخی و کهن ایران

. . . . .

یزد میراث جهانی

تصویر شهر یزد،  عکس شماره 8684.

      شهر تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) قرار گرفت.  شهر یزد به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی جهان ثبت شده است.  این تصمیم در چهل و یکمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو،  در شهر کراکوف لهستان اتخاذ شد. 

      یزد نخستین شهر و بیست و دومین اثر تاریخی ایران،  در فهرست میراث جهانی یونسکو است.  منطقه ثبت شده شامل ۷۰۰ هکتار از بخش قدیمی شهر است.  تقاضای ثبت یزد در سال ۲۰۰۸ از سوی ایران به کمیته میراث جهانی یونسکو ارائه شد،  اما به دلیل ساخت و سازهای غیر اصولی در بافت تاریخی شهر ثبت آن تا کنون به تعویق افتاده بود.

      در کتاب‌های راهنمای گردشگری مشهور مانند سیاره‌ تنها (Lonely planet) که اغلب گردشگران خارجی از آن استفاده می‌کنند،  در وصف شهر یزد این‌طور آمده:  شهر یزد با ویژگی‌های منحصربفرد گردشگری، بادگیرها و خانه‌های قدیمی خشتی،  بدون‌تردید یکی از مقاصد خارق‌العاده و جالب در سفر به ایران است.  این شهر با جدا کردن بخش شمالی دشت کویر و بخش جنوبی دشت لوت،  توانسته قدیمی‌ترین جاذبه‌های مدنی را در خود جای دهد.  اینجا خاستگاه بزرگ‌ترین جامعه زرتشتیان در ایران است.  ترکیب یک شهر بیابانی کهن و یک میراث حاصل از همنشینی ادیان مختلف،  جو بسیار متفاوت و البته آرامی را به یزد بخشیده است.

      گسترش خیابان‌های درختی نیز بر انسجام آن آسیب نزده بلکه به نوعی در بافت موجود حل شده است.  این شهر همیشه بعنوان یک مرکز بزرگ نساجی شناخته شده چرا که ابریشم‌ و سایر منسوجات آن در دنیا شناخته شده بود.  در عین حال یزد بواسطه بادگیرهایش هم شهرت دارد.  بادگیرها عمارت‌هایی مرتفع هستند،  که برای به دام انداختن، سیرکولاسیون و خنک کردن هوا در این منطقه کویری بنا شده‌اند.

 کلیک کنید:  مشروح در اینجا

جاذبه‌های گردشگری یزد

      شهر قدیمی یزد،  در اصل ققنوسی خفته در قلب کویر است،  که با ویژگی‌های منحصربفردی نیز همراه شده است.  آن‌طور که یونسکو می‌گوید:  شهر قدیمی یزد در اصل یکی از قدیمی‌ترین شهرها بر روی کره زمین است.  تقریبا همه چیز در شهر قدیمی یزد از جنس آجرهای خشتی است،  که در آفتاب خشک ‌شده‌اند،  و حاصل این معماری منحصر بفرد خط افقی است،  که در ذیل آن بناهای قهوه‌ای خوشرنگ به انضمام بادگیرهای مرتفع،  که یکنواختی را بر هم زده و منظر پیش رو را چشم‌نوازتر می‌کنند،  دیده می‌شود.

      مسجد جامع یکی دیگر از ویژگی‌های گردشگری در یزد است،  که حضور غالب آن در معماری شهر به خوبی احساس می‌شود.  تاریخ ساخت این بنا را به قرن ۱۲ میلادی نسبت می‌دهند،  و باور بر این است که این مسجد جایگزین آتشگاهی شده،  که پیش‌تر در همین محل بنا شده بود.  در حیاط این مسجد راه‌پله‌ای است ، که گفته می‌شود به قنات زارچ منتهی می‌شود.

کوچه پس کوچه‌های شهر یزد واقعاً دیدنی است،  بقعه سید رکن‌الدین با گنبد آبی‌رنگش،  از هر نقطه مرتفع در شهر قابل‌رویت است.  خانه لاری‌ها نیز که قدمت آن به تقریبا ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد،  یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شهر یزد است.  زندان سکندر مشهور نیز که زمانی یک مدرسه بوده،  بیش‌تر به دلیل این شعر حافظ  «دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت» در نزد ایرانیان شناخته شده است.  یکی دیگر از جاذبه‌های مشهور شهر،  مجموعه موسوم به امیرچخماق است،  که در جوار آن بازار و تکیه نیز به چشم می‌خورد.  قدمت باغ‌ دولت آباد هم که زمانی متعلق به کریم خان زند بوده،  را به سال ۱۷۵۰ میلادی نسبت می‌دهند.  بادگیر این باغ در اصل بزرگ‌ترین بادگیر شهر است،  و فضای داخلی باغ هم بسیار زیباست.  مجموعه‌های خاص از جمله آتشکده و برج مشهور خاموشان یزد،  در نوع خود منحصربفرد هستند.

      ایران در این برهه که ۲۲ میراث جهانی دنیا را به نام خود ثبت کرده،  از نظر رده‌بندی در منطقه خاورمیانه رتبه نخست،  و در دنیا رتبه یازدهم را به خود اختصاص می‌دهد.  در سایت رسمی یونسکو آمده است،  که این شهر به تصدیق کارشناسان، به خوبی استفاده از منابع محدود برای بقا در قلب کویر را نشان می‌دهد.  سیستم قناتی، مساجد، حمام‌ها، بازارها، خانه‌های سنتی، معابد زرتشتیان، باغ‌های قدیمی و بافت سنتی این شهر نمایانگر تنها واقعیت کویر یعنی غلبه بر منابع محدود می‌باشند.  امید است که همه ما ایرانی‌ها این فرصت بدست آمده را غنیمت شمرده و آن را با توسعه ناپایدار بر باد ندهیم.

پادکست شماره 1065  تارنمای ارگ ایران

گفتگوی رادیو فردا با آقای امیر پریزاد درباره یزد

         گفتگوی رادیویی با آقای امیر پریزاد،  درباره شهر تاریخی یزد،  و ثبت این نخستین شهر خشتی دنیا،  در فهرست میراث جهانی یونسکو،  در یکشنبه ۱۸ تیر.  منبع رادیو فردا.

http://tehranpodcast.ir/wp-content/uploads/2017/07/1065.mp3 

. . .

متن صحبت انوش راوید در پادکست 1065

      با درودی دگر،  من انوش راوید از تارنمای ارگ ایران،  پادکست شماره 1065 /  پژوهشگر عزیز آقای امیر پریزاد با رادیو فردا مصاحبه خوبی در رابطه با ثبت جهانی شهر یزد انجام دادند،  که در اینجا باز پخش می کنم.  در میانه این مصاحبه ایکاش بجای گفتن حمله اعراب،  می گفتند حمله مسلمانان یا تازیها،  زیر با عقل و تاریخ جور در نمی آید،  که ملت بزرگ و قوی و با فرهنگ،  یک دفعه مورد حمله و تخریب و نابودی افرادی قرار گیرد،  که یک بیستم آنها جمعیت داشتند،  و از دانش های نظری و تجربی نظامی و اداری بی بهره بودند،  مسائلی که نیازمند داشتن زمینه های تاریخی است.  با گفتن حمله اعراب،  مانند این است،  که بگوییم در زیر بنای تاریخی و تاریخ اجتماعی خیلی داغان بودیم،  و این یک اشتباه استراتژی تاریخی و امروزی در منطقه و جهان است.

کلیک کنید:  تازی و تاجی و توزی

کلیک کنید:   دروغ ایران یک جالیز بزرگ

مزایای ثبت جهانی شهر تاریخی یزد

        مزایای ثبت جهانی شهر یزد زیاد است،  منجمله:  کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر، درصورت توانایی بهره برداری از این مهم.

  1 ــ  معرفی شهر تاریخی یزد به جامعه جهانی،  به همراه شناساندن آن به عنوان یک شهر تاریخی و زنده و توانا در گردشگری و غیره.

  2 ــ  معرفی هویت غنی مردم شهر یزد به همراه فرهنگ، آداب و رسوم و سنن یزدیها،  و مناطق کویری ایران.

  3 ــ  پشتیبانی های علمی و آموزشی در خصوص اقدامات کارشناسی، آموزش به مخاطبان و ساکنان،  در جهت حفاظت بیشتر از موقعیت های ملی و مردمی.

  4 ــ  جلب بیشتر حمایت های دولتی و بخش خصوصی، هم در حوزه ملی و کشوری و هم در حوزه توجه مدیریت استان و شهر در راستای عملیاتی کردن برنامه های پلان مدیریت.

  5 ــ  کمک به یکپارچه ساختن مدیریت شهر تاریخی یزد،  با همکاری دستگاههای دولتی و مردم.

  6 ــ  کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر و استان.

    ــ  منبع اینترنت و اطلاعات شخصی. 

. . .

. . . .

مستند های مربوط

مستند های بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید،  لینک آن در ستون کناری

http://arqir.com

کلیک کنید:  جلسه جامعه شناسی اطلاعات

کلیک کنید:  تاریخ هدفمندی و بی هدفی در ایران

کلیک کنید:  سازمان های تاریخ سازی استعماری

آبی= روشنفکری و فروتنی،  زرد= خرد و هوشیاری، قرمز=  عشق و پایداری،  مشروح اینجا

    توجه 1:  اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

   توجه 2:  جهت یافتن مطالب،  یا پاسخ پرسش های خود،  کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید،  و مطالب را مطالعه نمایید،  و در جهت علم مربوطه وبلاگ،  با استراتژی مشخص یاری نمایید.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

ارگ ایران   http://arqir.com

کلیک کنید:  تماس و پرسش و نظرhttp://arqir.com/101-2

شهر های تاریخی و کهن ایران

شهر های تاریخی و کهن ایران

پیش نویس

      ریشه شهر های تاریخی ایران،  به ابتدای تاریخ تمدن و شهر نشینی باز می گردد،  قدیمی ترین شهر های بوجود آمده جهان در ایران بود.  در این صفحه از آنها می نویسم وو بمرور ادامه می دهم.

کلیک کنید:  یزد میراث جهانی شد

تصویر خرابه های یک شهر قدیمی ایران،  مشروح در اینجا  عکس شماره 3291.

   توجه:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

لوگو داشته های تاریخی ما آرزوی دیگران است،  لوگو شماره .

برگه 196 تابستان 1385 پیوست تاریخ عمومی ایران است.

. . . ادامه دارد و بازنویسی می شود . . .

فهرست شهر های تاریخی ایران

1	کلیک کنید:  تاریخ شهر ری	1 پست
2	کلیک کنید:  تاریخ شهر قم	1 پست
3	کلیک کنید:  تاریخ شهر تهران و کرج	1 پست
4	کلیک کنید:  یزد میراث جهانی	1 پست

اولین شهر های ایران

       شهر سیلک یکی از جالب ترین و قدیمی ترین اقامتگاه های شناخته شده در سرزمین کوهستانی ایران است،  که از هفت هزار سال پیش مردم در کلبه هایی می زیستند که خود ساخته بودند.  ساختمان آنها از خشت های خام دست سازی که در آفتاب خشک شده بود،  و با شاخه های درختان پوشیده می شد.  خشت های چهر گوش مسطح که با قالب زده می شد،  ظاهراً اختراع ایرانی است.  به فنون ساختمانی هم توجه گردیده بود،  در لبه های خشت ها فرو رفتگی هایی است که با انگشتان به وجود آمده تا ملاط بیشتری را در عمق خود جا دهد.  دیوار های اتاق را با زنگار مخلوط با شیره میوه ها نقاشی می کردند،  مردم به باغبانی ابتدایی و دامداری مشغول بودند.  سه نوع ظروف سفالی دست ساز داشتند که همگی در جهت هنری و اولین تولید در جهان بود،  نوعی دارای سطوحی دودی، دیگری سرخ و سومی دارای نقش های ابتدایی با خطوط و رگه های سیاه می باشند.

      شهر شوش مرکز ناحیه ای است،  که یهودیان آنرا عیلام یعنی بلندی نامیده اند،  بزرگترین مدنیت تاریخ بشر به دست همین مردم ایجاد شده است.  در نیمه قرن بیست باستان شناسان به آثاری انسانی دست یافتند که تاریخ آن به بیست هزار سال قبل می رسد،  شواهد و اسنادی از فرهنگ و تمدن پیشرفته ای پیدا کردند که قدمت آن تا هفت هزار سال می رسد.  برای اولین بار در تاریخ سلاح و ابزار های مسی داشتند و زمین را می کاشتند،  حیوانات را اهلی می کردند با خط نویس دینی و بازرگانی آشنا بودند آینه و جواهرات را می شناختند، تجارت داشتند،  در همین جا برای اولین بار در تاریخ بشر،  نخستین چرخ کوزه گری و چرخ ارابه به جهان عرضه شد.  جهت اطلاعات بیشتر به تاریخ ایلام مراجعه شود.

    شهر سوخته و شهر جیرفت در تمدن جیرفت،  و بزودی همه شهر های کهن ایران.

شهر شیراز

   شیراز به معنی اشتراک گذاری راه است،  امروزه نیز با نگاهی به نقشه متوجه این چند راهی و یا برخورد راهها در شهر شیراز می شویم.  از نظر من بمنظور معنی نامها،  زیاد نباید راه دور رفت،  معانی در همین نزدیکی ماست:

  ــ  شیراز = شر + را + ز =  شرکردن یا اشتراک گذاری راه.  

  ــ  شیراز = شیر راز = شیر + راز = چند راه.

  ــ  شیر = شر = تقسیم.

  ــ  راز = راه = گذر.

      لوح‌های میخی خط ایلامی یافته شده در تخت جمشید به کارگاه‌های مهمی در تی/شی-را-ایز-ایز-ایش (تیرازیس یا شیرازیس) اشاره می‌کند که بی‌شک همان شیراز امروزی است،  همچنین آثاری شامل سه پایه برنزی مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد در جنوب شرقی شیراز کشف شده است.   نشانه‌های متعددی از سکونت دایم در دشت شیراز و اطراف محل کنونی شیراز در دوران پیش از اسلام وجود دارد،  مانند نگاره‌های سنگی مربوط به اوایل ساسانی،  دو آتشکده بنام های هرمزد و کارنیان و قلعه ‌ای باستانی بنام شاه موبد و آثار کشف شده در قلعه ساسانی در محل فعلی قصر ابونصر.

      شواهد بالا چنین می گوید که شیراز تا پایان دوره ساسانی شهری با جمعیتی عمده و احتملاً مرکز اداری بوده‌ است،   بزرگی شیراز به هر اندازه بوده، این شهر در زمان داریوش زیر سایه پارسه و پس از حرکت اسکندر اشکانی زیر سایه شهر همسایه استخر قرار داشت.  همچنین نام شیراز همراه بخش اردشیر خوره دوره ساسانی به مرکزیت فیروز آباد ذکر شده است و شیراز جزئی از آن بوده ‌است.  اردشیر خوره یکی از پنج بخشی بوده است که استان فارس ساسانیان را تشکیل می ‌داده ‌است.   این اطلاعات در مهر های ساسانی مربوط به اواخر ساسانی و اوایل دوران اسلامی کشف شده در محل قصر ابونصر در شرق محل کنونی شهر شیراز بدست آمده است که استحکامات موجود در محل قصر ابونصر همان قلعه تیرازیس یا شیرازیس یاد شده در لوح ‌های عیلامی پارسه است و بعدها پس از آنکه شهر فعلی شیراز در نزدیک این قلعه بنیان نهاده شده، این شهر نام خود را از این قلعه در حوالی شهر به یادگار گرفته‌است.

      باستان شناسان موزهٔ متروپولیتن نیویورک نیز با توجه به نتایج حفاری‌های خود در محل قصر ابونصر، این استحکامات و احتمالا روستاهای اطراف را به عنوان محل شیراز قبل از اسلام پیشنهاد می‌کنند.  آنها گفته های بلخی در قرن ۱۲ را نقل می‌کنند که می‌گوید:  در محلی که شیراز کنونی وجود دارد منطقه‌ای بوده است با چند قلعه در میان دشتی باز.  آنان در مورد داستان بنیان نهاده شدن شهر جدید شیراز و انتقال آن به محل جدید چنین نظر می‌دهند که انتقال یک شهر در بسیاری جاهای دیگر مانند نیشابور و قاهره نیز اتفاق افتاده‌است.  در این حالت پس از تحولات یا تغییراتی سیاسی، شهر به محلی در نزدیکی شهر قدیم منتقل شده و شهر قدیمی رها گشته تا به شهری حاشیه ‌ای یا تلی از خرابه تغییر پیدا کند.

      شیراز شهری است قدیمی و وسیع و مشهور و آباد، دارای باغ های عالی و چشمه سارهای پر آب و بازارهای بدیع و خیابان های خوب. در این شهر نظم و ترتیب عجیبی حکمفرماست هر یک از اصناف پیشه وران در بازار جداگانه ای متمرکز می باشند و از افراد صنف های دیگر در میان آنان داخل نمی شوند. مردم شیراز خوشگل هستند و لباس تمیز می پوشند. در مشرق زمین هیچ شهری از لحاظ زیبایی بازارها و باغ ها و آب ها و خوشگلی مردم به پایه ی دمشق نمی رسد مگر شیراز. این شهر در زمین مسطحی واقع شده و گرداگرد آن را از هر سو باغ ها فراگرفته و پنج نهر از وسط شهر می گذرد. یکی از آن ها نهر معروف رکن آباد است که آب شیرین و گوارایی دارد». (سفرنامه ابن بطوطه، جلد اول، ص ۲۱۶)

. . . بزودی تمام شهر های ایران . . .

 کلیک کنید:  یزد میراث جهانی شد

عکس تاریخی شهر قم در حدود 1320 خورشیدی،  مشروح در تاریخ شهر قم،  عکس شماره 1230 .

 مستند های مربوط

مستند های بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید،  لینک آن در ستون کناری

http://arqir.com

کلیک کنید:  هلنیسم دروغ تاریخ

کلیک کنید:  کندوان های تاریخی ایران

کلیک کنید:  استان تاریخی و دیدنی کرمان

آبی= روشنفکری و فروتنی،  زرد= خرد و هوشیاری، قرمز=  عشق و پایداری،  مشروح اینجا

    توجه 1:  اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

   توجه 2:  جهت یافتن مطالب،  یا پاسخ پرسش های خود،  کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید،  و مطالب را مطالعه نمایید،  و در جهت علم مربوطه وبلاگ،  با استراتژی مشخص یاری نمایید.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arqir.com.

ارگ ایران   http://arqir.com

کلیک کنید:  تماس و پرسش و نظرhttp://arqir.com/101-2